In Nederland kampen we met een woningtekort. Om dit tekort tegen te gaan heeft het kabinet besloten dat er voor 2030 900.000 woningen bijgebouwd moeten worden. Echter vanuit alle kanten zijn de voortekenen dat dit niet gehaald gaat worden. Meerdere factoren zorgen ervoor dat deze opgave extra lastig is. De prijzen van bouwmaterialen rijzen de pan uit, de rente is flink gestegen en daarnaast hebben we te maken veranderende wet- en regelgeving. In dit artikel gaan we verder in op deze zaken.
Stijgende rente
De hypotheekrente is de afgelopen tijd flink gestegen. Door de stijgende rente koelt de woningmarkt af. Het is inmiddels niet meer gebruikelijk dat er met tienduizenden euro’s wordt overboden. In tegenstelling tot begin dit jaar verkopen niet alle woningen meer binnen een week, wat ervoor zorgt dat de gemiddelde doorlooptijd langer is.
De stijgende hypotheekrente zorgt ervoor dat men een lagere hypotheek kan krijgen. Doordat mensen minder kunnen lenen, valt er ook een groep af die in aanmerking komt voor de relatief dure nieuwbouwwoningen.
Stijging bouwprijzen
De bouwsector kampt al langere tijd met stijgende kosten voor materialen en grondstoffen. De oorlog in Oekraïne doet daar nog een schepje bovenop. De prijzen staan op dit moment enorm onder druk, waardoor het lastig is voor projectontwikkelaars om een accurate begroting te maken. De offertes die ze binnen krijgen zijn steeds minder lang geldig, aangezien de prijzen flink aan het schommelen zijn. De prijzen om te bouwen stijgen. Als tegelijkertijd ook verkoopprijzen van nieuwbouwwoningen niet meer zo zouden stijgen als de afgelopen jaren, dan komen de nieuwbouwprojecten niet meer van de grond. De kosten wegen dan niet meer op tegen de inkomsten.
Regelgeving
Om een nieuwbouwproject te mogen starten is er een vergunning nodig. De gemeente verstrekt deze vergunning, maar de gemeente kampt met een personeelstekort. Van veel potentiële bouwlocaties is het bestemmingsplan nog niet vastgesteld. Deze trajecten duren tegenwoordig langer door een groot ambtenarentekort. Daarnaast hebben de projectontwikkelaars en gemeentes nog met extra regels te maken, waaronder de stikstofregeling. Begin november schrapte de Raad van State de stikstofvrijstelling voor de bouw, waardoor alle nieuwe bouwprojecten in het vervolg berekeningen van de stikstofuitstoot tijdens en na de bouw moeten overleggen. Hierdoor wordt veel vertraging bij bouwprojecten verwacht, want al deze berekeningen moeten ook beoordeeld en goedgekeurd worden.
We zien veel onzekerheden in de woningmarkt door het tekort aan haalbare bouwplannen, lange doorlooptijd van vergunningen en een opeenstapeling van eisen. Deze factoren samen gaan ervoor zorgen dat er minder woningen gebouwd zullen worden. Dit is strijdig met de plannen van het kabinet.